Antibiotica-profylaxe bij gewrichtsprothese

Wanneer loopt u risico op een infectie van een kunstgewricht? (bijv. behandeling bij tandarts)

Mensen met een gewrichtsprothese lopen het risico dat de prothese, ook in de jaren na de operatie, kan ontsteken (infectie) doordat bacteriën via de bloedbaan op de prothese terecht komen. Een infectie van een prothese kan zeer nare gevolgen hebben. Soms moet de prothese dan zelfs verwijderd worden! Als u een infectie ergens in uw lichaam heeft of als u vermoedt dat er een ontsteking opkomt, dan doet u er verstandig aan dit snel met uw huisarts te bespreken. Het kan noodzakelijk zijn om snel met antibiotica te starten om deze infectie te behandelen en zo het risico van infectie via de bloedbaan van de prothese te voorkomen.

Ook als u geen ontstekingen hebt, is het in een aantal gevallen raadzaam om bij sommige behandelingen van te voren antibiotica te slikken om het risico op infectie te verkleinen (preventie). Lang niet altijd is dat nodig. Vraag dat aan uw behandelend huisarts of tandarts.

Hieronder staat voor hen beschreven in welke gevallen deze preventie noodzakelijk is en welke medicijnen moeten worden voorgeschreven.

Wanneer is antibioticabehandeling nodig?

• Bij "schone" ingrepen bestaat er geen indicatie voor antibioticaprofylaxe bij patiënten met een gewrichtsprothese.
• Er is géén indicatie voor routinematige antibioticaprofylaxe zelfs niet als dit een theoretisch risico geeft op bacteriëmie 

Preventie bij standaard tandheelkundige ingrepen is in de regel niet nodig:

• het is niet geïndiceerd om antibiotische profylaxe te geven aan patiënten met een gewrichtsprothese voorafgaand aan een mond- of tandheelkundige ingreep ter preventie van een hematogene infectie van de gewrichtsprothese
• hetzelfde geldt in geval van verminderde immuniteit van de patiënt
• goede mondhygiëne en regelmatige tandheelkundige controles worden aanbevolen

Kortdurende antibiotische profylaxe wordt wel geadviseerd bij het ondergaan van de volgende invasieve ingrepen:

• alle invasieve procedures als de patiënt een verminderde weerstand heeft
• tandheelkundige ingrepen in geïnfecteerd gebied
• cystoscopie als de urinekweek positief is bij een symptomatische infectie
• endoscopie of endoscopische ingreep in geïnfecteerd gebied
• oesofagoscopische ingrepen

Doseringsadvies antibioticaprofylaxe

• niet overgevoelig voor penicilline: Augmentin®, twee tabletten van 500/125 mg per os één uur vóór de ingreep
• overgevoelig voor penicilline: Clindamycine 600 mg per os één uur vóór de ingreep

Bronnen

• Richtlijn Nederlandse Orthopaedische Vereniging - NTvG: 2008 18 oktober ;152 (42) 2282-2285
• Richtlijn Nederlandse Orthopaedische Vereniging - Richtlijnmodule antibioticaprofylaxe bij tandheelkundige ingrepen bij patiënten met een gewrichtsprothese ©2015