Haglundse exostose

Botuitsteeksel aan de achterzijde van de hak

Een exostose is een botuitsteeksel dat onstaat als uitsteeksel van normale botten. Door druk op een bot kan terplaatse van die druk het bot verdikken en een uitsteeksel (exostose)  ontstaan.
Als door druk op het hielbeen aan de achterzijde bij de aanhechting van de achillespees zo'n uitsteeksel ontstaat wordt dat een Haglundse exostose genoemd (voor het eerst beschreven in 1928 door de Zweedse orthopaedisch chirurg Patrick Haglund). Meestal is de oorzaak een verhoogde druk door schoenen of bijv. schaatsen. Er kan een slijmbeursje (bursa retrocalcanea) ontstaan tussen het botuitsteeksel en de achillespees. Dit slijmbeursje kan op zijn beurt ook weer ontsteken door de wrijving.

Haglundse exostose: botzwelling naast de aanhechting van de achillespees.

 

Klachten

Er is sprake van een pijnlijke harde zwelling aan de achterzijde van het hielbeen vlak naast / aan de buitenzijde van de aanhechting van de achillespees. Het dragen van (knellende) schoenen verergert deze klachten. Op blote voeten of slippers verbeteren de klachten. Er kan aanwijzing zijn voor een plaatselijke ontstekingsreactie van de slijmbeurs (bursitis): roodheid en zwelling.

Stellen van de diagnose

De diagnose is vaak eenvoudig te stellen door lichamelijk onderzoek. Op röntgenfoto's is de exostose vaak lastig in beeld te brengen.

Behandeling

Allereerst zal getracht worden met schoenadvies de klachten en met name het ontstekingsbeeld te bestrijden. Bursitisklachten verbeteren dan vaak weer. Niet drukkende schoenen of uitbuigen van de hak van de schoen door een (orthopaedisch) schoenmaker kan verbetering brengen.
Als dit niet helpt dan kan een operatie het probleem oplossen. Bij een operatie wordt de exostose verwijderd. Omdat bot bij genezen altijd de neiging heeft weer nieuw bot te vormen met kans op terugkomen van de zwelling, wordt door ons altijd een ruime hoeveelheid bot weggehaald. Hiermee wordt ook het probleem van de slijmbeursontsteking opgelost.
Over het algemeen kunt u direct na de operatie lopen met een drukverband. In uitzonderlijke gevallen loopt de exostose door tot in de aanhechting van de achillespees. In die gevallen dient dan de achillespees losgemaakt te worden en vervolgens nabehandeld te worden met een onderbeensgips ter vastgroeiïng van de achillespees. Na 2 weken worden de hechtingen verwijderd.

Risico's / complicaties

Naast algemene (zeldzaam voorkomende) complicaties dient u rekening te houden met een klein risico op problemen zoals infectie, nabloeding (bot kan lang nabloeden) of gevoelsstoornis rond het gebied van het litteken.

Team

In het Alrijne Ziekenhuis zijn deze orthopedisch chirurgen gespecialiseerd in de behandeling van voetafwijkingen:
-       W. van Laar 
-       M. Kroon 
-       M.L.A. Morssinkhof